Các nhà rang xay cà phê chuyên nghiệp có một nhiệm vụ rất lớn. Khi cà phê được rang đúng kỹ thuật chúng trở nên tuyệt vời đầy đủ các cung bậc cảm xúc, nhưng chỉ cần quá tay chúng trở nên tệ hại thậm chí bỏ đi. Đó chính là lí do vì sao người trồng cà phê nhiều và người rang xay cà phê (roasters) lại không bao nhiêu.
Cùng Pun coffee tìm lời đáp cho một số câu hỏi về kỹ thuật rang xay cà phê xem sao nhé, (bài viết dựa trên nguồn tổng hợp thế giới coffee)
Thời gian rang cà phê bao lâu là đúng chuẩn?
Khó có thể nói chính xác thời gian dành cho một mẻ rang, mặc dù vậy việc rang cà phê mất trung bình trong khoảng từ 12 đến 20 phút, phụ thuộc vào loại máy rang bạn sử dụng và chủng loại cũng như chất lượng hạt cà phê được rang, nhiệt độ từ 180 đến 250 độ C. Bên cạnh đó, việc rang cà phê còn phụ thuộc vào mẫu cà phê thành phẩm như: cà phê pha phin, cà phê pha máy, drip, coldbrew…
Bằng nhiệt độ của nồi rang chúng đổi màu nguyên thủy của từ xanh nhạt sang nâu, nâu đậm… Chúng cũng thay đổi kích cỡ và bị khử nước. Càng đến cuối quá trình đổi nhiệt thì hương thơm (aroma) bắt đầu bung tỏa.
Quá trình rang cà phê có những biến đổi gì?
Mặc dù những máy rang cà phê được trang bị những những ống thoát hơi để người rang biết được mức rang hoặc ngừng rang ngay nếu cần thiết và kiểm tra để chiết xuất mẫu, các chuyên gia rang cà phê điêu luyện làm việc chủ yếu bằng tai.
Khi hạt cà phê bắt đầu nổ lách tách (còn gọi là crack), người rang cà phê có kinh nghiệm biết đó là lúc phải tắt máy (tắt nhiệt). Sau đó, họ mở một đường trượt và các hạt cà phê nóng bỏng đổ xuống vào một thùng lớn với hệ thống thông gió làm nguội ngay lập tức.
Rang cà phê là bước đầu tiên để chiết lọc hương thơm của hạt cà phê. Những roaster giỏi nhất sẽ điều chỉnh nhiệt độ của máy rang cà phê để tạo ra nhiều hương vị và tone màu sắc khác nhau ví dụ: rang vừa sẽ cho ra 1 loại mượt, thoang thoảng mùi gỗ; kiểu châu Âu rất thơm và kiểu Ý đen đậm đặc với mùi vị đọng mãi trong miệng.
Rang cà phê thực sự là một nghệ thuật.
Với các roater chuyên nghiệp thì việc rang cà phê là bầu trời nghệ thuật vô cùng tinh tế, nhưng mỗi roaster lại có quan điểm khác nhau nên mới có nhiều ý kiến khác nhau khi nói đến nhiệt độ rang thích hợp cho những loại cà phê ngon nhất thế giới.
Chuyên gia rang cà phê nói gì?
Bruno Saguez, một trong những chuyên gia rang cà phê cự phách ở Paris, lưu ý rằng người sành điệu đang ngày càng đánh giá cao những hương vị lạ, khác với những cái mà họ đã quen thuộc. Tại cửa hàng của ông gần Trung tâm Pompidou, một bộ sưu tập phong phú về các loại cà phê ngon nhất thế giới đều có mặt tại đây, Saguez rang cà phê vào mỗi buổi sáng dưới sự “mục kích” của khách hàng.
Đây là một nghệ thuật tinh tế, đòi hỏi tập trung cao độ và nhiều cảm hứng. Saguez là một trong những tay rang cà phê hiếm hoi ở Pháp cung cấp nhiều loại rang rang light cho đến dark. Và ông cũng là người duy nhất đưa ra một điểm chung cho nhiều cách rang khác nhau – sự tinh tế tuyệt vời. Chẳng hạn, ông cho một ít Maragogype Mexico vào cà phê nhạt để tăng tính chua của nó và loại nhạt của Pháp (màu nâu khá nhạt) sẽ đậm hơn và thơm hơn.
Bạn có thể tự rang cà phê trong bếp nhà mình
Hơn thế nữa, không có lý do nào mà bạn không thử tự tay rang cà phê ngay trong bếp của mình. Bạn sẽ cần một cái chảo của thời xưa, nặng, một cái xẻng bằng gỗ để xáo hạt cà phê (màu sắc phải đồng nhất), một nguồn đốt nóng (loại bếp nào cũng được) và – nếu bạn là người mới học việc – một vài loại cà phê rẻ tiền sẽ không làm bạn tiếc nếu chẳng may rang hỏng. Luyện tập sẽ mang đến sự hoàn hảo và sẽ mất nhiều thời gian để học cách rang cà phê: hạt cà phê sẽ vỡ ra khi bị bóp bằng tay, nhưng không được cháy.
Cách rang cà phê tốt nhất là hãy bắt đầu rang với lửa nhỏ và kết thúc với ngọn lửa lớn. Khi những hạt cà phê bắt đầu kêu xèo xèo, chúng cần được đổ ra một nơi nguội ngay lập tức. Cách khác là dùng một máy rang cà phê nhỏ bằng điện mà bây giờ có nhiều ở các chợ. Tuy nhiên, cà phê tự làm sẽ không bao giờ ngon bằng được làm bởi các chuyên gia, những người sở hữu được các kỹ năng và kinh nghiệm cho việc rang cà phê ngon đúng cách.
Xử lý hạt cà phê sau khi rang là rất quan trọng
Và cũng cần biết rằng, hạt cà phê sau khi rang phải được để yên trong 36 tiếng trước khi xay, vì vậy điểm mạnh duy nhất bị mất đi từ những hạt cà phê rang tại nhà mà chúng có lẽ có: sự tinh khiết tuyệt đối. Đây là điều mà rất nhiều người không để ý, dẫn tới chất lượng của cà phê không được đảm bảo tốt nhất.
Những hạt cà phê mới rang ngay lập tức sẽ được đổ vào một cái khay, được khuấy đảo cho thoáng khí để ngưng trình trạng tự rang tiếp. Sau đó các nhà rang xay sẽ đánh giá hương thơm, màu sắc, độ chắc và có nhận định ban đầu về chất lượng của hạt rang (xem trang bên). Tuy nhiên, việc thẩm định sau cùng chỉ được thực hiện sau 36 tiếng vì hạt cà phê cần phải được để yên trước khi được pha và thưởng thức.
Lời kết
Bài viết trên được trích lọc từ nhiều nguồn trên internet, trên thực tế, việc rang cà phê được thực hiện theo nhiều phương pháp khác nhau với nhiều kiểu rang khác nhau. Vậy nên sẽ khó có một tiêu chuẩn chung cụ thể nào cho quá trình rang cà phê cả.
Tuy nhiên, để có thể cho được những mẻ rang đạt chất lượng tốt nhất, chúng ta phải đảm bảo được cà phê nguyên liệu (cà phê nhân xanh) có chất lượng tốt nhất, hệ thống máy rang đảm bảo tiêu chuẩn (hiện nay máy rang công nghệ khí nóng hay còn gọi là hot air là sự lựa chọn tốt nhất). Đó là điều kiện cần thiết để có thể đảm bảo được hạt cà phê thành phẩm sau khi rang.