Lợi ích cỏ dại điều không ai cũng biết

Khi mình về Quảng Trị để bắt đầu làm cà phê, lúc đến các vườn cà phê, mình ngạc nhiên là các vườn cà phê ở đây rất sạch cỏ. Hầu như chỉ có cà phê và đất trắng, không thấy cỏ luôn…sau này mới biết đây là thói quen canh tác cà phê ở vùng này. Nhà Pun liên tục nhắc nhở các bà con trong nhóm liên kết về việc giữ cỏ trong vườn cà phê, hôm nay với bài viết này Pun Coffee chia sẽ cùng mọi người lợi ích của của cỏ trong canh tác nông nghiệp nói chung và canh tác cà phê nói riêng.

Những lợi ích mà cỏ dại mang lại

– Che phủ, bảo vệ đất trồng, hạn chế được xói mòn rửa trôi lớp đất mặt.

– Giúp đất giữ ẩm tốt hơn, đưa được nước và dinh dưỡng vào sâu hơn, hạn chế sự bốc hơi nước khi nắng nóng.

– Rễ cỏ giúp đất tơi xốp, thoáng khí, đưa được nhiều O₂  và CO₂ vào tầng đất sâu, giúp rễ cây trồng hô hấp và hấp thu dinh dưỡng dễ dàng hơn.

– Cỏ giúp điều hòa dinh dưỡng đất, khi được cắt tỉa hay chết đi tự nhiên, cỏ trả lại dinh dưỡng cho đất. Rễ cỏ, xác cỏ khi phân hủy cải thiện lượng hữu cơ trong đất, giúp đất giàu mùn và phì nhiêu hơn.

– Giữ cỏ giúp tạo môi trường thuận lợi cho hệ sinh vật đất phát triển, hoạt động cải thiện chất lượng đất hiệu quả hơn. Giúp bảo vệ cây trồng trước sự tấn công của nấm bệnh.

– Việc che phủ mặt đất giúp hạn chế quá trình rửa trôi các kim loại kiềm cũng góp phần ổn định pH đất.

– Là nguồn phân xanh cung cấp dinh dưỡng cho các cây trồng khác.

– Một số loại cỏ có khả năng cố định nitơ tự nhiên, bổ sung đạm cho cây trồng chính và cải tạo đất trồng.

– Một số loại khác có khả năng xua đuổi tuyến trùng, côn trùng gây hại hay thu hút các loài thiên địch.

– Cỏ dại còn là nguồn thức ăn cho các loại vật nuôi và còn là những vị thuốc dùng trong đông y.

Các loại cỏ nên giữ trong vườn

Cỏ có lợi hay có hại tuỳ thuộc vào loại cỏ và số lượng cũng như cách sử dụng chúng. Các loại cỏ khác nhau thay đổi về lượng nước và chất dinh dưỡng chúng lấy từ đất, hình dáng cỏ và thói quen tăng trưởng. 

Cây cỏ họ đậu (đậu đen, xanh, đậu nành, lạc dại, đậu săng, đậu mèo, muồng vàng,…)

Các loại cây cỏ họ đậu nhờ có vi khuẩn nốt sần cộng sinh ở rễ, có khả năng cố định nitơ trong tự nhiên để bổ sung đạm cho cây trồng, đồng thời lượng sinh khối cao nên cho nguồn phân xanh rất lớn.

Cây cỏ họ cúc (cúc vạn thọ, hướng dương, bồ công anh,hoa sao nhái,…)

Các loại cây cỏ họ cúc được trồng trong vườn ngoài mang lại lợi ích vè xe phủ, bảo vệ đất, bổ sung nguồn sinh khối thì còn có tác dụng thu hút thiên địch nhờ có hoa và xua đuổi côn trùng và hạn chế tuyến trùng trong đất.

Lạc dại (cỏ đậu)

Lạc dại la là cây cỏ họ đậu cố định đạm có khả năng chịu hạn tốt, chịu úng cao, có thể trồng được quanh năm.  Lạc dại mọc sát mặt đất nên khả năng che phủ và giữ ẩm cho đất rất tốt. Đồng thời còn là ký sinh chủ của rệp sáp, giúp chia sẻ áp lực cho cây trồng chính.

Cách quản lý cỏ dại đúng cách

Giữ cỏ trong vườn mang đến nhiều lợi ích, nhưng chúng ta cũng cần biết quản lý cỏ đúng cách. Dưới đây là những lưu ý khi giữ cỏ:

Cũng như các loại cây trồng khác trong vườn, cỏ cũng cần được chăm sóc, tưới tiêu.

Đối với các vườn cây mới trồng, không để cỏ sát gốc, dùng các vật liệu hữu cơ che phủ.

Không sử dụng thuốc diệt cỏ để diệt các loại cỏ dại không mong muốn, chỉ nhổ bỏ và trồng xen các loại cây cỏ khác để cạnh tranh thay thế, sau một thời gian những loại cỏ đó sẽ tự động mất đi.

Cắt tỉa:

• Chỉ cắt cỏ khi chúng mọc quá cao, không cắt khi mùa nắng hạn, chỉ cần cắt từ 2-3 lần trong mùa mưa.
• Không đánh bật gốc hay cắt sát mặt đất, cắt cỏ cách mặt đất từ 10 -15cm để cỏ nhanh sinh khối trở lại.
• Đối với các loại cây cỏ có hoa chỉ cắt khi hoa tàn, hạt đã đổ xuống.
• Khi cắt xong, không vứt bỏ mà phủ ngay xuống mặt đất trồng để che phủ và bổ sung sinh khối hữu cơ cho đất.

Để hạn chế công cắt cỏ có thể trồng các loại cỏ bụi thấp, mọc sát mặt đất như lạc dại, rau trai. Nhưng vẫn ưu tiên các loại cỏ phát triển nhanh, sinh khối nhiều bởi lượng mùn hữu cơ sau khi cỏ phân hủy lớn giúp đất càng màu mỡ, giữ ẩm càng tốt.

Như vậy, trong vườn cà phê việc làm sạch sẽ cỏ hay sử dụng hóa chất diệt cỏ là điều không tốt đối với dinh dưỡng trong đất vườn cà phê, để cây cà phê hấp thụ dưỡng chất tốt trong đất việc giữ cỏ trong vườn cà phê là điều cần thiết.